Τής Ντέπυς Χιωτοπούλου για τον agelioforos.gr
Στην Ηπειρο και συγκεκριμένα στο Ανατολικό Ζαγόρι, στο χωριό Δεμάτι, βρεθήκαμε πρόσφατα, συμμετέχοντας σε κυνήγι τρούφας.
Η εμπειρογνώμων τρουφών, Κατερίνα Νόλα, ο πρόεδρος του χωριού, Χρήστος Ζιάβρας, και τρία σκυλιά, η Ιρμα ράτσας λαμπραντόρ, η Σίσυ και ο Αρης ράτσας λαγκότο, ξεκίνησαν για την εύρεση φθινοπωρινής τρούφας, στο δάσος του Προφήτη Ηλία Δεματίου, σε υψόμετρο, περίπου 1.000 μ.
Η τρούφα είναι ένα σχετικά σπάνιο είδος υπογείου μανιταριού, που συμβιώνει και αναπτύσσεται στις ρίζες ορισμένων ειδών δέντρων ή και θάμνων. Είναι οι καρποφορίες υπόγειων μυκήτων και όπως όλοι οι μύκητες είναι ετερότροφοι οργανισμοί.
«Το κυνήγι της τρούφας θέλει πολλή υπομονή», εξηγεί στα «Ταξίδια» του «ΑτΚ» η Κατερίνα, κατά τη διάρκεια της αναζήτησής της στο δάσος. Η Κατερίνα κατάγεται από ένα χωριό της Ηπείρου, τη Δόλιανη, μάζευε μανιτάρια από μικρή, και πριν 9 χρόνια ξεκίνησε να μαζεύει τρούφα. Πρόσφατα ξεκίνησε και την καλλιέργεια τρούφας, στο Δεμάτι, και όπως μας λέει, «χρειάζονται 3 – 4 χρόνια για την πρώτη παραγωγή, και τότε είναι που το χωράφι θα μας δώσει δείγματα για το αν είναι ιδανικό για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια».
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες που ευδοκιμούν σε άγρια μορφή (περίπου 80 παγκοσμίως) και μερικές από αυτές (περίπου 7), αξίζει να καλλιεργηθούν. Οι καλλιεργήσιμες ποικιλίες είναι συνήθως αυτές που το μέγεθός τους μπορεί να είναι από 5-10 γρ. μέχρι και 1 ή 1,5 κιλό.
«Υπάρχει η καλοκαιρινή τρούφα, η φθινοπωρινή και η χειμωνιάτικη», αναφέρει η κ. Νόλα, όπου η πρώτη ωριμάζει και συλλέγεται Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, η φθινοπωρινή Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο και αντίστοιχα η χειμερινή ωριμάζει και συλλέγεται Δεκέμβριο, Ιανουάριο, Φεβρουάριο.
«Κάτω από τις πέτρες είναι οι πιο μεγάλες τρούφες, από τα 700 δε μέτρα και πάνω πάντα βρίσκουμε», μας λέει η Κατερίνα και κάθε φορά που βρίσκουν τα αγαπημένα της σκυλιά, τα επιβραβεύει με μπράβο αλλά και… μεζέ.
Τα σκυλιά μυρίζουν μέχρι 30 εκατ. κάτω από τη γη. Κατά την ωριμότητα, κάθε είδος τρούφας εκπέμπει τη δική του οσμή και για το λόγο αυτό ένας εκπαιδευμένος σκύλος είναι σε θέση να προσδιορίσει την θέση της τρούφας, η οποία συλλέγεται από τον εμπειρογνώμονα τρουφών.
Η τρούφα μεγαλώνει κάτω από το έδαφος, σε βάθος 6 – 15 εκατοστά, έχει μορφή στρογγυλή περισσότερο ή λιγότερο ανώμαλη, με μέγεθος που ποικίλλει από τις διαστάσεις ενός μπιζελιού μέχρι ενός πορτοκαλιού. H γαστρονομική και θρεπτική της αξία την κάνουν ένα από τα πλέον περιζήτητα εδέσματα παγκοσμίως. Το άρωμά της είναι θεσπέσιο, όπως και η γεύση που δίνει στα φαγητά, στα οποία χρησιμοποιείται. Της αποδίδονται θεραπευτικές δράσεις κατά μυϊκών και αρθριτικών πόνων καθώς επίσης και ισχυρές αφροδισιακές ιδιότητες. Σ΄ ό,τι αφορά τα είδη της τρούφας είναι: οίδημα του μπορχ (tuber borchii), καλοκαιρινή τρούφα (Tuber aestivum), λευκή τρούφα η πολύτιμη (Tuber magnatum), μαύρη Χειμερινή (Tuber brumale).
Οσο για τις τιμές, «η καλοκαιρινή ξεκινάει από 180 ευρώ το κιλό, η φθινοπωρινή από 250 ευρώ – 500 ευρώ, η χειμωνιάτικη από 250 ευρώ – 600 ευρώ, η δε μελανόσπορη τιμολογείται πάνω από 1.000 ευρώ το κιλό», λέει η Κατερίνα, διευκρινίζοντας ότι οι παραπάνω τιμές είναι αυτές που δίνει εκείνη στους προμηθευτές της.
Το κυνήγι τρούφας ήταν πετυχημένο και η συνέχεια δόθηκε στην πλατεία του χωριού Δεμάτι, με τραχανά και τρούφα, ομελέτα με τρούφα και χωριάτικα λουκάνικα Μετσόβου!